KRM przyjął i przekazał do Sejmu projekt nowelizacji Ustawy o gospodarce nieruchomościami (UoGN) między innymi w zakresie przepisów dotyczących pośredników w obrocie nieruchomościami. Czy wprowadzenie przepisu w proponowanej formie faktycznie wpłynie na wzrost bezpieczeństwa klienta, czy poprawi możliwości działania pośrednikom a w konsekwencji wpłynie na lepsze postrzeganie usługi i pozycję pośrednika?
Zmiany zaproponowane to z mojego czyli pośrednika w obrocie nieruchomościami punktu widzenia bardzo dobry kierunek oraz zakres mocno wychodzący naprzeciw moim oczekiwaniom, a w niektórych propozycjach wychodzących nawet ponad nie.
Proponowana nowelizacja definiuje pojęcie pośrednika w obrocie nieruchomościami oraz pojęcie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami. Pośrednik w obrocie nieruchomościami to przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą z zakresu pośrednictwa w obrocie nieruchomościami, a pośrednictwo polega na odpłatnym wykonywaniu czynności zmierzających do zawarcia przez inne osoby umów:
- nabycia lub zbycia praw do nieruchomości,
- nabycia lub zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu,
- najmu lub dzierżawy nieruchomości lub ich części,
- innych niż określone wyżej, mających za przedmiot prawa do nieruchomości lub ich części.
Zwraca uwagę uzasadniony powrót do określenia „czynności zmierzających do zawarcia przez inne osoby ……”, a więc wyraźnie definiującego, że wynagrodzenie przysługuje nam za wykonane czynności pośrednictwa, a nie za rezultat.
Ustawa przewiduje możliwość wypowiedzenia pośrednikowi umowy pośrednictwa przez stronę umowy ze skutkiem natychmiastowym po 7 dniach od daty wezwania pośrednika do okazania kopii dokumentu ubezpieczenia. Umowa pośrednictwa może być zawarta w formie elektronicznej a nie tylko pisemnej.
Ustawa przewiduje również sankcje finansowe dla pośrednika za brak ubezpieczenia OC, oraz karę pieniężną za pośrednictwo bez stosownego zapisu w szeroko rozumianej „ewidencji” działalności gospodarczej.
Wraca zapis o możliwości wglądu oraz pobierania niezbędnych odpisów, wypisów i zaświadczeń przez pośrednika wykonującego czynności pośrednictwa w związku z zawartą umową pośrednictwa. Do katalogu rejestrów dopisano rejestr cen i wartości nieruchomości prowadzonych przez starostę.
Czy te zmiany są znaczące ? Dla mnie tak! W obecnej sytuacji gospodarczej chyba trudno oczekiwać więcej, oby te zapisy w zaproponowanej przez KRM treści przeszły przez wszystkie stopnie legislacji i żeby było to jak najszybciej.
Czy te zmiany wystarczą dla poprawy komfortu pracy, oraz lepszej oceny naszej pracy nas przez klientów? Wydaje się, że nawet najdalej idące zmiany przepisów wychodzące naprzeciw oczekiwaniom środowiska nie wpłyną decydująco na obraz naszych działań. Obserwując tematykę szkoleń proponowanych w ramach ustawicznego kształcenia odnoszę wrażenie, że obecnie dotyczy ona tylko marketingu, rozmów z klientem, reklamy w tym w „social mediach”. To na pewno ważne tematy, prowadzące do lepszego dotarcia do potencjalnych klientów, bardziej efektywnego gospodarowania własnymi środkami finansowymi, ale to dopiero początek. Zauważam wyraźny odwrót od szkoleń merytorycznych, tym bardziej dziwny, że odbywa się to w czasach burzliwej zmiany przepisów w wielu dziedzinach około pośrednictwa. Cieszymy się z możliwego powrotu do pojęcia czynności zmierzających do zawarcia umowy i możliwości pobierania za te czynności wynagrodzenia. Tylko, żeby te czynności wykonywać i spełniać oczekiwania klientów niezbędna jest wiedza merytoryczna. Świadomy klient korzystający z naszej usługi, chcący jej i gotowy za nią zapłacić wymaga od nas porady i doradztwa, może nie tego przez duże D, ale tego na miarę jego oczekiwań. W trakcie rozmów z potencjalnymi klientami coraz częściej dowiaduję się, że moi konkurenci nie odczekują od zamawiającego niczego poza podpisaniem umowy i to z wynagrodzeniem którego wysokość często nie pokrywa kosztu związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą, a zarobek zależy od przysłowiowego szczęścia.
Zarówno sprzedający jak i kupujący nie są informowania o podstawowych zagrożeniach czy obowiązkach wynikających ze zbycia lub nabycia praw. Brak takiej informacji może prowadzić do nieodwracalnych sytuacji narażających ich na ubytek lub utratę majątku.
Marketing i ogłoszenia o posiadanych do sprzedaży nieruchomościach, nawet przy najlepszym opisie przypomina trochę kopanie się z koniem. Nawet najlepszymi opisami nie wygramy z portalami ogłoszeniowymi, czy ogłoszeniami prywatnych właścicieli. Przygotowanie merytoryczne oraz spokojne wyjaśnianie zasad naszej pracy wpływa na poprawę relacji klient pośrednik. W czasach w których mówi się dużo o kłopotach związanych ze współpracą z potencjalnymi klientami można dalej zawierać umowy z klauzulą wyłączności oraz negocjować satysfakcjonujące wynagrodzenie.
Proponowana nowelizacja jest dużym krokiem w kierunku oczekiwań pośredników po deregulacji z 2013 r. Czy te zmiany wykorzystamy z pożytkiem dla klienta i dla nas czas pokaże.
Odpowiadając na postawione na wstępie pytanie, sądzę że zmiany w UoGN to mała ale jednak rewolucja.
Witold Czapla
Ekspert Polskiej Federacji Rynku Nieruchomości
